‘Nu begint de grote klus voor mij pas echt’
…zeg ik nadat ik klaar ben met foto’s maken.
Foto’s maken doe ik vanuit mijn kwaliteiten en ervaring als fotograaf.
Ik maak:
- foto’s die emotie tonen of oproepen;
- foto’s die het verhaal vertellen van hen die aanwezig zijn;
- foto’s die details weergeven die er toe doen en de reacties die het oproept;
- foto’s die de sfeer eromheen weergeven;
- foto’s die laten zien wat voor dag het was, in welk seizoen of jaartal;
- foto’s die vertellen waar het plaatsvond en met wie (zowel exterieur als interieur);
- foto’s van dingen (kist, bloemen) die later niet meer zichtbaar zijn;
- foto’s die momenten tevoorschijn halen die eenmalig zijn;
- foto’s die zowel veraf en dichtbij zijn, van sprekers, dragers en rituelen.
Ach en dan zijn er een heleboel zaken die ik NIET fotografeer.
Kunst van weglaten
Ik ken de kunst van het weglaten. Zo zijn er ‘uitbordjes’ in publieke ruimtes. Stopcontacten, palen, opvallende spullen, objecten of mensen die net ‘in de weg’ staan voor het plaatje.
Gedurende het fotograferen, houd ik veel in de gaten. Het kader en de compositie doen er toe. Doordat ik als filmer ben opgeleid, heb ik geleerd om altijd het beste kader vooraf te kiezen, want dit scheelt onnodig aanpassen in de nabewerking. Ik ben geen ‘photoshopper’!
Gemiddeld schiet ik zo’n honderd foto’s per uur. Dat is niet veel, vergeleken met veel fotografen die de meervoudige sluiter gebruiken en een hele serie foto’s schieten per handeling. Dat zal mede komen, doordat ik in het analoge tijdperk (met 35 mm filmrolletjes van maximaal 36 opnamen) ben opgegroeid. Ik maak heel duidelijk de keuze voordat ik de sluiterknop doordruk tot de ‘klik’.
Grote klus
De grote klus is nadien het uitfilteren en terugbrengen van het verhaal in die enkele beelden die het verhaal goed vertellen.
Net als het schrijven van een goed verhaal, is een bepaalde opbouw nodig. Een begin en een einde en daar alles tussenin. Hoofdpersonen, hoofdthema, plaatsen en gebeurtenissen. Saai om het zo te benoemen. Het wordt pas interessant wanneer er een spanningsboog of humor in is verwerkt. Verrassingselementen of speciale effecten maken het visueel interessanter om te bekijken.
Een beeldverhaal maken van de gemaakte foto’s betekent continu keuzes maken. Als bijna alle beelden die ik maak bruikbaar zijn, dan is het doorspitten daarvan een boel werk. “Kill your darlings”, zeggen ze in het Engels. (Vermoord je liefjes). Er sneuvelen een hoop goede foto’s. IIk ga voor die foto, die de vorige op de juiste manier opvolgt, of iets versterkt of ondersteunend is voor de volgende.
Eerst maak ik een diashow waar een stuk of 60 tot 90 foto’s in gaan. Daarna maak ik een albumontwerp waarin nog eens de helft van die eerdere selectie overblijft.
Want met minder beelden toch het hele verhaal vertellen werkt sterk. Dan wordt het doorbladeren van zo’n boek geen opgave om te doen, maar juist fijn. Een kort en boeiend verhaal.
Verhaal in beeld
Bij het vormgeven van een beeldverhaal in een albumontwerp merk ik dat de opleiding tot filmmaker mij nog steeds goed helpt.
Sommige foto’s mogen groot afgedrukt en soms gaan er meerdere in een kleine serie bij elkaar op de pagina. Soms een foto vaag op de achtergrond als sfeerbepaler of ondersteunend aan het verhaal.
De tijd die gaat zitten in het maken van deze keuzes, is niet te vergelijken met de tijd van het actief fotograferen.
Om je een inzicht te geven in hoe een album eruit kan zien mag ik er een in vertrouwen met je delen.
Techniek van samenstellen
Mijn studenten aan de opleiding “Bekwaam Afscheidsfotograaf” leer ik vele facetten van het vak. Het maken van een beeldverhaal is niet vanzelfsprekend. Het maken van een diashow en een mooi album ook niet. Het houdt meer in dan een paar mooie plaatjes bij elkaar plaatsen.
Ik wil dat mensen met genoegen door een album bladeren en dat ze telkens weer opnieuw iets ontdekken. Dat iedere keer, dat ze het album oppakken, een andere bladzijde hun aandacht trekt. Zoiets bereik je wanneer er een grote variatie is in beeldtaal, sfeer en in beleving.
De fotografen met het Keurmerk Afscheidsfotograaf hebben bewezen dat zij deze elementen beheersen. Want mooie plaatjes schieten, dat kunnen velen. Variatie doet verrassen en maakt dat we werkelijk blij worden.
Een waar beeldverhaal, waardoor je niet overweldigd wordt met ladingen aan informatie (omdat er veel te zien is), is een uitdaging voor een goede fotograaf.
Ik fotografeer en daarna ga ik aan de slag om het verhaal zo te vertellen dat mensen er blij van worden. Ja, ook van een uitvaart of afscheid.
Reacties op album
Leuk om te horen wat je van het album vindt. Zie je verrassingselementen? Of wat is je opgevallen? Laat me weten onderaan deze pagina in het commentaarveld. Het helpt mij beter begrijpen waar jij naar kijkt en waar je op let. Zo leer ik ook weer.
Heb je er vragen over? Leuk, want dan ga ik deze beantwoorden.
Fijne dag!
Boukje Canaan
