Diploma Uitreiking 21 feb. 2016

We schrijven een klein stukje geschiedenis binnenkort! Het Amsterdamse museum Tot Zover speelt mee in de achtergrond om acht studenten hun diploma te geven aan de opleiding “Bekwaam Afscheidsfotograaf”. Deze acht aanstormende afscheidsfotografen hebben het afgelopen jaar de pilot gevolgd van de opleiding die in samenwerking met verschillende gastdocenten is neergezet. Ze hebben het succesvol afgerond met een examen. Ze hielden o.a. een presentatie over een verdieping binnen de afscheidsfotografie voor een viertallige examencommissie. Komende zondag is het zover en maken we er een klein feestje van op de locatie voor afscheidsfotografie bij uitstek op dit moment; in museum Tot Zover. Lees meer als je wilt weten waarom…

Museum Tot Zover zoomt in op afscheidsfotografie met Post Mortem

Het museum Tot Zover in Amsterdam is niet heel groot, maar heeft als uitvaartmuseum een groot thema: de dood. Het uitvaartmuseum is een bezoek meer dan waard. Zeker de komende maanden nog, naar mijn mening! De tentoonstelling “Post Mortem” is namelijk gericht op de fotografie. Nu had ik zelf al eens een fototentoonstelling gemaakt, maar nu zijn er werken van meerdere afscheidsfotografen opgenomen in de tentoonstelling “Post Mortem”. Het is te bekijken tot 10 April 2016, nu verlengt tot eind 2016 vanwege succes.  Zelf noemen ze het intieme foto’s vol liefde en verdriet. Mooie ondertitel.

 

post mortem foto in museum

Post Mortem fotografie is een term die we niet vaak gebruiken. Wat is het eigenlijk?

Post Mortem fotografie kwam met het begin van de eerste fotocamera’s. Wikipedia vertelt het volgende:

Met de uitvinding van de fotografie, beginnend met de daguerreotypie in 1839, kwam voor een grote groep mensen het maken van een afbeelding als herinnering aan een overledene binnen bereik. Het dure portretschilderen, dat daarvoor gebruikelijk was geweest, was alleen voor de elite weggelegd. Voor de lagere inkomens was een postmortale foto desalniettemin vrij kostbaar en vaak het enige portret van de overledene. De kindersterfte in de 19de eeuw was vrij hoog: vaak overleden meerdere kinderen binnen een gezin. Mede daardoor zijn er veel postmortale foto’s van kinderen gemaakt. Voor de ouders was dat vaak de enige afbeelding van hun kind. Met de verdere ontwikkeling van de fotografie werd het al mogelijk om meerdere afdrukken te maken en die naar familie en kennissen te sturen, omdat die vaak vanwege de grote afstanden niet bij de begrafenis aanwezig konden zijn.

Het museum Tot Zover in Amsterdam opende een tentoonstelling waarbij een grote verzameling van oude Post Mortem foto’s tentoon worden gesteld van de verzamelaar Paul Frecker. Naast deze oude foto’s werd er ook een brug naar het heden gelegd: post mortem foto’s van hedendaagse afscheidsfotografen pronken op de muren van het museum.

guus sluiter, museum tot zover

Persoonlijke benadering

De hedendaagse post mortem foto’s die de verschillende afscheidsfotografen hebben gedeeld, zijn van families die vandaag nog in leven zijn. De families werden benaderd niet enkel om toestemming te geven om hun foto beschikbaar te stellen, maar ze werden stuk voor stuk geïnterviewd. Naast iedere foto zijn de persoonlijke verhalen geplaatst. Dat maakt dat de foto’s nog meer tot leven komen en brengt het waarom de foto gemaakt is, nog meer dichterbij.

BoCa- 2015-3156-151102

 

Opening tentoonstelling

Op de opening werden de fotografen en de familie van de overledenen op de foto uitgenodigd te komen. Zo kon men bekijken hoe de foto’s pronken in het museum. Guus Sluiter, directeur van het museum deelde zijn bewondering voor dit type fotografie en dankte iedereen voor hun medewerking. Samen met Ellen Snelders, de moeder van Eefje, die mede toestemming heeft gegeven voor het opnemen van de foto’s voor deze tentoonstelling “Post Mortem” waren we hierbij aanwezig.

Tijdens de opening sprak ik meerdere nabestaanden. Ze zijn trots opdat ze een foto mogen laten zien van hun dierbare in een museum! Het geeft hen ook een gevoel van iets mogen doen voor een ander. Ze vinden het belangrijk om te laten zien hoe waardevol het kan zijn om professionele foto’s te hebben van je dierbare bij het laatste afscheid.

Ellen was er met nog een extra ‘missie’; want de foto van Eefje in de sneeuw¹ werd niet opgenomen in de tentoonstelling. Alle foto’s worden in kleur getoond, maar deze zou niet passen in dat geheel, want de foto is in zwart-wit. Toen ze hoorde dat er een muur beschikbaar is voor eigen meegebrachte post mortem foto’s, zag Ellen haar kans. Met trots hing ze de foto op die muur.

BoCa- 2015-3173-151102

BoCa- 2015-3176-151102

 

Foto’s met een ‘rouwrandje’

Alvorens de diploma-uitreiking is het mogelijk om het werk van hun Nederlandse voorgangers/collega’s te bekijken.

post mortem- boukje canaan-3

 

Kun jij je voorstellen dat je de herinnering van het laatste afscheid wilt bewaren? Ik ben heel benieuwd naar je reactie. Reageer in het veld hieronder en laat het praten over de dood en aanverwante zaken gewoon zijn. Laten we het leven vieren en de mensen die we missen voortbestaan.

 

¹ Verstilde herinnering