Het tweede verhaal over het gemis van uitvaartfoto’s.
Jacqueline van Laarhoven vertelde me dat ze het zo jammer vond dat er geen foto’s waren genomen tijdens het afscheid van hun zoon Alex. Alex is net een oud jaar geworden. Hij overleed vlak na zijn eerste verjaardag.
Zelf fotografeerde Jacqueline wel hoe Alex thuis opgebaard lag en hoe Emma, haar oudste dochter, zo lief bij haar broertje stond te kijken, maar van de afscheidsdag, zijn geen uitvaartfoto’s gemaakt. Dat vindt ze nu eigenlijk wel heel jammer. Ze voelt een gemis van uitvaartfoto’s.
Ik maakte een lijst van Jacqueline haar redenen waarom een boek met uitvaartfoto’s waardevol zou kunnen zijn voor haar en haar gezin:
-
Die week voor de begrafenis is “gek”, en word je helemaal geleefd, maar op die ene dag is dat EXTRA gek: Al die mensen die komen condoleren en die je willen zien… Daar heb je eigenlijk geen ogen voor. Uit zelfbescherming laat je niet alles toe, want je kunt het niet aan. Daardoor maakte ik het niet mee. Ik weet heus nog wel dingen, maar het was zo druk…
-
Op de begraafplaats was er niet voldoende ruimte voor iedereen. Mensen stonden tussen paden in. Later kwamen ze stuk voor stuk bloemblaadjes strooien op het graf. Hier had ik ook graag mooie beelden van willen zien. Dat lijkt me zo waardevol.
-
Ik wilde het graag nog eens terugkijken en opnieuw beleven. Dan zou ik het kunnen gebruiken als een stukje verdriet verwerken. Hoe moeilijk dat ook is, ik denk dat het me echt zou helpen.
-
Ik vraag me ook af of Emma, onze oudste dochter zich die dag nog kan herinneren, zij was nog zo klein. Ze vraagt het eigenlijk best nog wel eens: “Wie waren er allemaal, mama?” En dan noem ik een lijst van mensen op, waarvan ik weet dat zij ze ook kent. Maar dan vergeet ik er zelf al een heleboel.
-
Samen met de kinderen ‘oude’ foto’s kijken geeft een fijn gevoel. Om gezamenlijk herinneringen op te halen en zo met je kinderen te kunnen praten over ons gemis.
-
Ons tweede dochtertje, Charlotte, dat na Alex zijn overlijden is geboren zou dan nog meer begrijpen wat wij hebben meegemaakt; ze krijgt beelden bij een verhaal.
-
Hoe moeilijk ik het ook vind om anderen te confronteren met hun en mijn kwetsbaarheid en zeker om ze te zien huilen, toch wenste ik nu een album van die dag.
-
Ik ben blij dat ik zelf nog foto’s heb genomen toen Alex bij ons thuis was. Ik moet er niet aan denken dat ik geen foto’s zou hebben van Emma met Alex’ handje in haar handjes en van het beschilderen van het kistje. Hoe moeilijk het ook is om deze te bekijken, het geeft een aanknopingspunt voor een gesprek met de kinderen of anderen.
Jacqueline maakte deze foto van Alex toen hij thuis was
Alex opnieuw in the picture
OF: heb je andere ideeën om een voorbij afscheid alsnog in fotografie-vorm weer te geven?
Erg mooi geschreven.
Wat een liefdevol geschreven blog! Mooi dat je hen tijdens de viering van Alex’ geboortedag hebt gefotografeerd en prachtige portretten hebt gemaakt.
Je gunt eenieder in zulke verdrietige omstandigheden een mooie blijvende fotoreportage.
Mijn neef en zijn vrouw kregen hun eerste zoontje dat maar een paar uur levensvatbaar was, wegens een ernstige chromosomenafwijking. Ze wisten vantevoren dat dat zo ging gebeuren en hadden een bevriende fotografe gevraagd ‘zachte’ foto’s te maken van hun uren met hem. Het jongetje was ernstig mismaakt en werd in zeer besloten kring begraven. Je zou denken dat het pijnlijk zou zijn om de foto’s later te zien. Niets was minder waar. Zonder woorden en vol trots kreeg ik het album overhandigd. We hebben er met onze kleine kinderen rustig in gebladerd. Hun antwoorden op onze vragen en de ontwapenende vragen van onze kinderen, konden toen zonder huilen van de ouders komen. Dat was waar ze meest bang voor geweest waren. Dat hun kindje lelijk of ‘eng’ gevonden zou worden. Dat zijn bestaan en de pijn om zijn overlijden er daarom niet zou mogen zijn. De liefde waarmee de fotografe de ‘zachte’ foto’s had gemaakt en de liefde waarmee de ouders afscheid hadden genomen was voelbaar en zichtbaar. Heel bijzonder.
Wat een mooi blog. En zoveel waardevolle redenen om ook een afscheid te fotograferen.
En de foto-in-foto formule is zo mooi. Want een dierbaar persoon, waar je afscheid van hebt moeten nemen, vergeet je nooit; diegene blijft voor altijd in het hart. Maar het is dan zo mooi om tijdens een fotoshoot jouw dierbare er ook als beeld bij te hebben; weer een gezicht te geven, even te laten leven.
Mooie, duidelijke blog Boukje, de foto’s spreken voor zich en de ervaringen vullen het aan!
Wat een prachtig verhaal Boukje. Gemis van foto’s is zo pijnlijk. Ik wil mij er voor inzetten dat iedereen weet van de mogelijkheid om een fotograaf bij een uitvaart te hebben. Zodat mensen weloverwogen kunnen beslissen of ze dit willen. Achteraf moeten zeggen “had ik dat maar geweten” is heel wrang. De uitvaart is een belangrijke schakel in het rouwproces. Het is mooi om een tastbare herinnering te hebben van alle steun die je op zo’n dag mag ontvangen.