Mag je foto’s maken op een begraafplaats?
Niet iedere begraafplaats beheerder is er blij mee en zal menig persoon met camera hebben weggestuurd. Want fotograferen op een begraafplaats lijkt wellicht ongepast. Hoe zit dat nu eigenlijk: mag je foto’s maken op een begraafplaats?
Ja hoor dit mag!
Het fotograferen van grafmonumenten op openbare begraafplaatsen is in alle gevallen toegestaan zonder toestemming. Zie hier een foto van ons gezin bij het graf van Leighton Thorpe, de opa van Jeff, mijn man. Foto’s maken op een begraafplaats in Amerika mag ook, doe het altijd met respect.
Op openbare begraafplaatsen zal geen verbod hangen, want een verbod is gewoonweg niet te handhaven. Plus dat zou ook betekenen dat je geeneens een foto van een graf mag maken van je eigen dierbare, familielid of bekende. Wel kan een beheerder je wegsturen als deze vindt dat je niet behoorlijk bezig bent. Foto’s maken op een begraafplaats en fotograferen van graven is niet strafbaar.
Toch is er iets wat niet mag.
Toestemming nodig bij begrafenis
Wat niet mag/verboden is: zonder toestemming foto’s maken tijdens begrafenissen, opgravingen en ruimingen. Nabestaanden die een fotograaf inhuren tijdens de begrafenis, verlenen daarbij toestemming. Het is dan wel fijn dat een beheerder van de begraafplaats daarvan op de hoogte is, zodat de fotograaf (wanneer deze op een afstand staat), niet wordt weggestuurd.
Online regeltjes?
Wat nou wanneer foto’s via Twitter, Pinterest, Facebook of via andere social media online komen? Mogen alle foto’s van graven zomaar op internet? Ja, er is geen beperking voor het publiceren op internet, alleen kan in enkele gevallen de kunstenaar van het grafmonument zich beroepen op het beeldrecht. Er kan juridisch zelfs geen bezwaar gemaakt worden tegen publicatie behalve als de publicatie een commercieel doel heeft.
Met foto’s maken op een begraafplaats zul je de namen op de grafsteen kunnen zien. Hoe zit het dan met het laten zien van namen, geboorte- en sterfdatum in beeld? Mag dit? Ja, ook dit mag gewoon! Echter is dit niet altijd gewenst. Ik doe dit liever niet wanneer ik er geen toestemming of bedoeling voor heb.
Is er geen sprake van schending van privacy? Het Wetboek is hier heel duidelijk over: de privacywet is niet van toepassing op overledenen.
De gegevens wie waar begraven zijn, zijn altijd openbaar. Dit is opgenomen in artikel 27 van de Wlb (Wet op de lijkbezorging) over het register. Met openbare gegevens zal het lastig zijn om er bezwaar tegen te maken! Een nabestaande kan dus geen bezwaar maken tegen het online publiceren van de naam, voornamen en geboorte- en sterfdatum en naam en adres van de begraafplaats. Nabestaanden kunnen echter de fotograaf/beheerder verzoeken om een foto te verwijderen, wanneer deze niet gediend is van het plaatsen van de foto online. In veel gevallen zal dit gehonoreerd worden, het is niet de bedoeling om anderen onnodig pijn of verdriet te doen.
Beroemde graven
Wanneer een beroemd persoon een begraafplaats heeft, wordt deze plek soms ook beroemd. Velen bezoeken het graf en zullen foto’s maken van de begraafplaats. Zeker wanneer ze iets achterlaten, als een bloem, kus of tekst. Tegenwoordig maken sommigen er zelfs een selfie. Nu weet je dat dit compleet ongevaarlijk is en dus niet strafbaar, enkel soms ongewenst!
Beroemd is uiteraard het graf van Toetanchamon, een Egyptische farao. Toetanchamon was geen beroemde farao. Hij heeft zijn beroemdheid vooral te danken aan het zeldzame feit dat zijn graf, toen het in 1922 werd gevonden, vrijwel ongeschonden bleek te zijn. Het voor een farao kleine graf bevatte meer dan 3500 kunstvoorwerpen die nog zeer intact waren en die overal ter wereld tentoongesteld worden.
In Amerika bezocht ik het graf van James Dean, omdat het dichtbij was bij Ball State University, Muncie, Indiana, waar ik studeerde in 1993. Deze foto is niet van mijn hand, want ik kwam hier destijds in de donkere avonduren. Ik weet nog dat ik het raar, maar leuk vond dat ik geheel met de auto er naar toe kon rijden, om zo met de koplampen op het graf te schijnen. Het graf was bedolven onder rode lippenstift-kusjes.
Vincent van Gogh, schilder die pas beroemd werd na zijn overlijden, is begraven in Frankrijk*, naast zijn broer Theo. *Auvers-sur-Oise
Beklad en gehavend is het graf in Parijs* van Jim Morrison, zanger van “The Doors”. Het graf op de begraafplaats ‘Père-Lachaise’, ziet er nu anders uit dan hier op de foto. Het borstbeeld dat op zijn graf stond, werd (na meerdere malen vernield te zijn) verwijderd. Naast dit graf heeft de begraafplaats vele bezoekers, vanwege vele beroemdheden. Wanneer je in Parijs bent, kijkt niemand op wanneer je camera uit je tas komt om foto’s te maken op deze begraafplaats…
En ja, ik kon het niet laten om een selfie op te zoeken van… iemand, bij het graf van Franz Kafka, beroemd schrijver uit Duitsland.
Populair
Selfies worden niet alleen bij graven gemaakt. Op twitter verschijnen deze selfies vaker: begrafenis-selfie. Het fenomeen is net wat anders dan een selfie bij een graf. Je neemt een selfie, voor, tijdens of na een begrafenis/uitvaart en hangt het ‘tagword’ aan de hashtag (#)dus zo: #begrafenisselfie of #funeralselfie
Ik bezocht al eens een Joodse begraafplaats, waar ik overigens geen herkenbare teksten in beeld heb gebracht, lees meer>>
Samen met uitvaartvernieuwers brachten we een bezoek aan natuurbegraafplaats De Utrecht, lees meer>>
Geef jouw reactie
Zijn er nog (andere) vragen? Of heb je opmerkingen/ervaringen over bezoek aan een graf? Zet het hieronder in het reactieveld. Wie weet kun je ons nog verrassen met meer nieuwtjes/weetjes…
Hallo,
Het maken van foto’s op een begraafplaats gebeurt inderdaad steeds vaker. Vooral in het buitenland zie je veel mensen met een camera begraafplaatsen betreden. Zelf doe ik dit ook al jaren, vandaar ook deze reactie. In het stuk hierboven staat dat je eigenlijk overal foto’s mag maken. Ja en nee, er zijn ook landen waar het ‘niet mag’. En dan heb ik het niet over de wetgeving maar over de bevolking. Bijvoorbeeld in Italië, zeker in de kleinere plaatsen, begrijpen mensen het niet. Ze zullen je er op aanspreken dit niet te doen. Omdat zij vinden dat het maken van beeldmateriaal zeer respectloos is. In de grotere steden zullen ze er minder moeilijk over doen, al zul je daar ook gerust aangesproken worden. Dit geldt in vele Katholieke landen.
Wettelijk mag het en doe je niets fout. Maar hou rekening met de bevolking.
Alex
Dank Alex voor je toevoeging. Het klopt, dat iets mag, wil nog niet zeggen dat het geaccepteerd is. Houd altijd rekening met anderen, met gebruiken en gewoonten.
Ik vind het fotograferen op begraafplaatsen wat bedenkelijk. Het is dan wel zo dat veel begraafplaatsen toeristische trekpleisters zijn geworden. De vraag vraag is: moeten we overal foto’s van maken: Wat voegt het toe aan de herinnering? Kun je niet zonder foto herinneren? En een selfie maken met een grafsteen? Toe zeg!