Al 7 jaar is mijn moeder er niet meer.

Op een regenachtige dag werd ik geïnterviewd door Hella van der Wijst voor het programma “Ik mis je”. Het programma werd uitgezonden door de EO op 1 oktober. Onder aan dit blog kun je de uitzending bekijken.

Het zette me ook weer aan het denken. Want er verandert een hoop wanneer iemand uit je leven verdwijnt. Ik deel hier best een persoonlijk verhaal. Want naast het gemis van mijn moeder, zijn er meer zaken die ik mis.

Rikie, ik mis je

Na Rikie haar dood is alles anders. Niets wordt of is meer hetzelfde. Mijn gevoel zegt dat ‘de lijm’ binnen ons gezin weg is. Ons hechte gezin (ouders en vier kinderen) heeft 7 jaar geleden voor mij meer dan een ‘oer’-moeder verloren.

rikie

Rikie was voor mij een moeder die er voor iedereen wilde zijn. Rikie, die intuïtief voelde wanneer er problemen waren. Dan zorgde ze voor openingen om oplossingen te vinden. Ze liet je praten, ze liet je huilen als het nodig was, ze luisterde en bood soms wijze raad. Ze vroeg waar of wie kon zorgen voor verbetering van het probleem. Samen kwam je er dan uit. Dit zorgde voor eindeloze liefde die een moeder kan bieden aan haar kroost.

“Wel blijven praten, hè!” drukte Rikie ons op het hart tijdens haar ziekbed. Dat praten hebben we in zekere zin van haar geleerd. Ze leerde ons om onze mening te durven uiten (geen blad voor de mond te hoeven nemen). Want onze stem is net zoveel waard als van ieder ander. Of je nu een kind bent of een volwassene; je woorden zijn van jou, je mening is van jou en of je nu gelijk hebt of niet, ze zijn belangrijk. Ze leerde ons belangrijke lessen: je mag er zijn en je mag gehoord worden.

Niet zo gemakkelijk

Toch is praten met ‘anderen’ soms gemakkelijker dan met mensen waar je van houdt. Omdat emoties en gevoelens die betrekking hebben op Rikie voor ieder even dichtbij voelt, kun je anderen gemakkelijk kwetsen, al is dit je intentie niet. Verwachtingen bij vreemden zijn er minder dan bij je directe naasten. Bij familie en geliefden zijn verwachtingen anders en soms hoger, daar kom ik steeds meer achter.

De rol die je aanneemt binnen een gezin verandert op het moment dat iemand verdwijnt. Dat heb je pas veel later door. Tenminste zo heb ik dat ervaren. Als oudste dochter van ons gezin hoop ik goed te doen. Echter lukt dit niet altijd. Ik weet namelijk niet goed hoe dit moet zonder mijn moeder. Zij kan me niet meer helpen op de manier die ik gewend was. Het is lastig om een andere broer of zus goed te begrijpen in zijn/haar verdriet en gemis. Iedereen rouwt anders, zegt men. Ja, prima en begrijpelijk. Dus was ik eerst bezig met mijn eigen rouw, mijn verdriet en mijn pijn. Dan is er nauwelijks ruimte voor die van mijn vader, mijn jongere broer en zussen. Hoe goed we ook de geboortedag en sterfdag van Rikie gezamenlijk vierden. Hoe goed we probeerden ons open te stellen naar elkaar, zoals dat was met haar erbij… Toch gaat het anders dan voorheen.

Al delen we het gemis. Alles is anders en het is een ander proces om te erkennen dat dit voor altijd anders zal blijven. Rouw duurt voor altijd voort. Ieder leeft voort op zijn/haar eigen manier. Nu zonder de toewijding en begeleiding van onze moeder met haar ‘potje lijm’.

“Ik mis je”

Nieuwe processen om te leren omgaan met gemis. Wie weet herken je dit wel. Het gemis is groter dan één persoon, omdat er nog vele anderen omheen hangen.

engel op begraafplaats munsel - Boukje Canaan-verdriet

Het programma “Ik mis je” laat een stukje zien hoe gemis voor iemand kan zijn. Het mogen delen van je gemis of horen hoe anderen hier mee omgaan, dit kan helpen bij jouw rouw. Zien en herkennen van pijn, zorgt denk ik uiteindelijk voor groei. Voor nieuwe ontwikkelingen en oppakken van dit stuk gemis om er verder mee te mogen gaan.

Mijn tip: maak mooie nieuwe herinneringen. Zorg ervoor dat je verder kunt.

Kijk je mee naar het programma waarin ik vertel over Rikie, mijn oer-moeder? Ik mis je <<<

Het eerste interview van het programma is met mij en duurt ongeveer 7 minuten.

Leuk wanneer je hieronder een reactie achterlaat. Op Facebook werd dat destijds volop gedaan. Dit is een ander medium, maar net zo waardevol als ik hier een reactie van je mag ontvangen. Alvast bedankt!