Hoe fotografeer je wanneer het niet ‘mag’?
Arianne Beks, een toekomstige student aan de opleiding “Bekwaam Afscheidsfotograaf”, fotografeerde bij Wereldlichtjesdag in Boxtel, georganiseerd door ritueelbegeleider Judith Marechal. Er stond iets op de deur als: er is een fotograaf aanwezig, maar je wordt onherkenbaar in beeld gebracht.
Dit belemmerde Arianne de vrijheid als fotograaf om foto’s te maken. Zeker van mensen in beeld. Dat is juist wat we graag in beeld nemen: mensen en het gebeuren rondom. Je wilt uiteraard niet de mensen hun vrijheid ontnemen door ze ongevraagd in beeld te nemen, er bestaat zoiets als persoonsrecht. Mensen komen vrij anoniem naar Wereldlichtjesdag om een overleden kind te gedenken. Ze zitten wellicht niet te wachten op een fotograaf.
En toch is het mogelijk! Dat ligt vooral aan hoe je je opstelt als fotograaf.
Graag geef ik je vijf tips:
1. Zorg dat je niet gaat twijfelen over jezelf
Wanneer je telkens twijfelt of je een foto wel of niet zult nemen, dan draag je deze energie ook over. Dan voelen de aanwezigen dat je niet staat voor wat je doet. Je wordt enkel bevestigd in je ‘onkunde’ en het niet beslissen. Want dan zul je zien dat je te laat afdrukt, wanneer een handeling al heeft plaatsgevonden.Of je maakt net als hierboven veel foto’s van ruggen…
Doe het anders! Als fotograaf kun je voor een groot deel de regie in handen nemen door op tijd aanwezig te zijn alvorens de bijeenkomst begint. Kijk eens of je al in contact kunt komen met mensen en een gesprekje kunt aanknopen. Zorg dat ze zien of weten dat je foto’s komt nemen. Je kunt nu al vragen of ze het oké vinden dat je straks een foto van ze maakt. Veel mensen zullen aangeven dat het oké is, wanneer dingen helder zijn. Zoals: weten wat je met de foto’s gaat doen.
2. Zorg dat je weet wat je met de foto’s gaat doen nadien
Is het helder waar je de foto’s voor maakt? In het geval van Arianne was dit oefenen in een afscheidssituatie; een herinneringsdienst. Het doel voor haar was redelijk helder. Maar voor de omstanders wellicht totaal niet.
Mensen zijn nieuwsgierig van aard. Ze willen vast je foto’s bekijken nadien. Waar kunnen zij deze zien? Zorg dat je hier een pasklaar antwoord op hebt. Je kunt je foto’s op verschillende online platforms kwijt. Je kunt een album maken op Flickr waarbij enkel genodigden kunnen kijken. Of je maakt een dropboxmap aan, waar je ze de link van geeft, of je spreekt iets af met de organisatie van het evenement. Wie weet sturen zij een link rond in een email. Of is er een website waar een pagina komt met foto’s? Stel je doel vast en helder op voor jezelf, maar ook voor anderen.
3. Laat weten dat je er bent
Deze tip heeft twee belangrijke punten:
- Wanneer je aangekondigd wordt dan weten mensen dat er geen paparazzi aanwezig is. Dit geeft rust.
- Als je naam wilt maken als fotograaf, dan mag je deze terug laten komen bij de mensen. Tijdens de bijeenkomst zien ze je een keer voorbij komen, verder zijn ze niet met je bezig. Zorg dus dat ze je foto’s ergens kunnen bekijken (extra tip: zet de link naar je website daarbij). Wanneer ze je foto’s mooi vinden zullen ze vast gedeeld worden. Al is het maar in privésfeer.
4. Vertel het verhaal
Wanneer je zo’n bijeenkomst als Wereldlichtjesdag meemaakt dan zit er een verhaal in. Volg dit verhaal met je camera. Iedere setting kun je opbouwen uit minimaal drie beelden: 1) een totaalbeeld; overzicht over de ruimte, 2) een medium beeld; het onderwerp goed in de aandacht, en 3) een tegenbeeld oftewel een reactie van wie er naar kijkt.
Wanneer je het verhaal vastlegt, dan kunnen mensen alles heel goed terughalen van wat er gebeurd is. Ze zien dan eigenlijk pas hoe belangrijk foto’s zijn; ze geven inzicht. Want zelf hebben ze de hele tijd op eenzelfde stoeltje gezeten. De meesten zitten achter hoofden van anderen aan te kijken. Ze zien dus ook niet altijd goed wat er vooraan gebeurt.
5. Durf uit je comfortzone te stappen
Wie weet had ik hiermee moeten beginnen… Maar deze tip geldt voor de hele reportage. Wat mij betreft geldt het zelfs vooraf als nadien. Wanneer je denkt dat je mensen niet in beeld mag nemen, ga je waarschijnlijk krampachtig te werk. Je denkt dat deze mensen niet om foto’s gevraagd hebben, dus blijf je op de achtergrond. Ja, dat is in zekere zin goed; je wilt niet alle aandacht op je hebben. Maar je kunt best even naar voren treden wanneer je dit doet op een manier die niet als lastig wordt ervaren.
Nu wil ik graag wat van jou weten. Heb je ooit gefotografeerd op plekken waarbij je dacht: zullen ze dit wel goed vinden? Leuk om te horen wat je ervaring was. Vertel hoe je het hebt opgelost. Deel in het reactieveld hieronder. Laat dit een prettige plek zijn, waar we dingen met elkaar mogen delen.
Meer weten over hoe je een “Bekwaam Afscheidsfotograaf” wordt? Er is een opleiding voor. Check hier voor meer informatie.
